ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ

Όταν το πόδι..."γυρνάει"..!!!

Το διάστρεμμα του αστραγάλου είναι ίσως ο πιο κοινός τραυματισμός που συμβαίνει στα άτομα που ασχολούνται με τον αθλητισμό και ειδικότερα με αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ και το βόλεϊ. Υπολογίζεται ότι στην Ολλανδία κάθε χρόνο συμβαίνουν 230.000 διαστρέμματα. Μεγάλο επίσης είναι το ποσοστό των επανατραυματισμών, το οποίο φτάνει το 70%. Κλειδί στην αντιμετώπιση του διαστρέμματος είναι η σωστή αποκατάσταση ώστε να αποφευχθούν μελλοντικοί επανατραυματισμοί που μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια συμπτώματα και αστάθεια στην άρθρωση του αστραγάλου.

Τι είναι το διάστρεμμα;

Διάστρεμμα είναι ο τραυματισμός ενός συνδέσμου μιας άρθρωσης. Το διάστρεμμα του αστραγάλου συμβαίνει όταν το βάρος του σώματος ή μια εξωτερική δύναμη (πχ. άμεσο χτύπημα) κινήσει βίαια την άρθρωση πέραν του φυσιολογικού ορίου, με αποτέλεσμα οι σύνδεσμοι να διαταθούν υπέρμετρα και να υποστούν ρήξη των ινών τους.

Συμπτώματα

Τα συνήθη συμπτώματα μετά από διάστρεμμα του αστραγάλου είναι:

·         Πόνος, ο οποίος εμφανίζεται κυρίως με την κίνηση του αστραγάλου.

·         Δυσκολία στο περπάτημα.

·         Πρήξιμο, το οποίο μπορεί να επεκταθεί μέχρι τα δάχτυλα.

·         Αιμάτωμα, το οποίο, λόγω της βαρύτητας, παρατηρείται χαμηλότερα από το σημείο τραυματισμού.

Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται στη φλεγμονή που αναπτύσσεται στην περιοχή και είναι η προσπάθεια του οργανισμού να επουλώσει τον τραυματισμό. Αν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα (συνεχής πόνος, πλήρης αδυναμία κίνησης και βάδισης) και δεν υποχωρούν μετά το πέρας 3-4 ημερών τότε ο ασθενής πρέπει να επισκεφθεί άμεσα ορθοπεδικό ιατρό για διερεύνηση ύπαρξης σοβαρότερου τραυματισμού, όπως είναι το κάταγμα.

Αντιμετώπιση των συμπτωμάτων

Η θεραπεία του διαστρέμματος ξεκινάει αμέσως μετά τον τραυματισμό με πρώτο στόχο τον περιορισμό των συμπτωμάτων της φλεγμονής. Οι πρώτες ενέργειες που πρέπει να ακολουθηθούν για 2 έως 3 μέρες προέρχονται από τα αρχικά της λέξης ...:

  

Κ.Α.Π.Α.:

·        Κρυοθεραπεία – Η εφαρμογή ψυχρού επιθέματος (πχ. παγοκύστη) στην περιοχή του τραυματισμού θα βοηθήσει στη μείωση του πόνου και του πρηξίματος.

·        Ανάπαυση/Ακινητοποίηση – Οι έρευνες δείχνουν ότι η τάση που υπήρχε παλαιότερα για ακινητοποίηση του αστραγάλου με νάρθηκα φαίνεται να έχει αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ο νάρθηκας υποκαθιστά τη δράση των μυών με αποτέλεσμα να δημιουργείται αστάθεια στην άρθρωση του αστραγάλου. Αντιθέτως η έγκαιρη έναρξη της αποκατάστασης οδηγεί σε ταχύτερη ανάρρωση και γρήγορη επιστροφή στις αθλητικές δραστηριότητες.   

·        Περίδεση – Η χρήση απλού ελαστικού επιδέσμου βοηθάει προσωρινά στον περιορισμό του πρηξίματος. Ο επίδεσμος εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια της ημέρας και πρέπει να αφαιρείται κατά την ξεκούραση και την κατάκλιση. 

·        Ανάρροπη θέση – Ένας τρόπος για να ανακουφιστεί το πόδι από το πρήξιμο και τον πόνο είναι η τοποθέτηση του σε ανάρροπη θέση. Αυτή η θέση μπορεί να συνδυαστεί και με την εφαρμογή παγοκύστης.

 

Παυσίπονα

Σύμφωνα με τις οδηγίες που εφαρμόζονται στη Μεγάλη Βρετανία, ο ασθενής μπορεί να πάρει απλά αναλγητικά . Σε κάθε περίπτωση τα φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται σύμφωνα πάντα με τις αναγραφόμενες οδηγίες και με τις εντολές του ιατρού.

Φυσικοθεραπεία

Η φυσικοθεραπεία ξεκινάει 48 με72 ώρες μετά τον τραυματισμό και ως στόχο έχει την:

·         Περαιτέρω μείωση του πόνου και του πρηξίματος(επιτάχυνση της ολοκλήρωσης της φλεγμονής και όχι αναχαίτισης της).

·         Αποκατάσταση της κινητικότητας του αστραγάλου.

·         Αύξηση της δύναμη και της αντοχής των μυών του ποδιού.

·         Βελτίωση των αντανακλαστικών της ισορροπίας(ιδιοδεκτικότητα).

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων ο φυσικοθεραπευτής θα εφαρμόσει διάφορες τεχνικές και μέσα θεραπείας όπως: διαθερμία, υπέρηχο, ηλεκτρικό ερεθισμό,laser, αρθρική κινητοποίηση, ασκήσεις ενδυνάμωσης, μυϊκές διατάσεις, ασκήσεις ισορροπίας, ασκήσεις σχετικές με εκάστοτε άθλημα και ότι άλλο κριθεί απαραίτητο για τη πλήρη θεραπεία του τραυματισμού.

Η αποτελεσματικότητα της αποκατάστασης

Την τελευταία εικοσαετία έχουν γίνει πολλές έρευνες για τη δράση των ασκήσεων αποκατάστασης με ενθαρρυντικά αποτελέσματα. 

Ενδεικτικά:

·         Πρόγραμμα αποκατάστασης 6 εβδομάδων με ασκήσεις ισορροπίας και συντονισμού μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο νέου διαστρέμματος σε βάθος 1 έτους. 

·         Πρόγραμμα αποκατάστασης με άλματα μείωσε τα διαστρέμματα σε παίχτες του βόλεϊ κατά 50%.

·         Πρόγραμμα αποκατάστασης 5 εβδομάδων με ασκήσεις ισορροπίας βελτίωσε την ισορροπία και τη σταθερότητα σε ποδοσφαιριστές.

Η σωστή αποκατάσταση από το διάστρεμμα του αστραγάλου θα επιτρέψει τη γρήγορη και ασφαλή επιστροφή στις αθλητικές δραστηριότητες. Επίσης θα μειώσει σημαντικά τις πιθανότητες επανατραυματισμού και θα λειτουργήσει προληπτικά στην ανάπτυξη χρόνια αστάθειας στην άρθρωση του αστραγάλου και σε αυτό που αναφέρεται στη σύγχρονη βιβλιογραφία σαν καθ’ έξην διάστρεμμα της ποδοκνημικής.